W ostatnich badaniach naukowych zwrócono uwagę na problem zatrucia olanzapiną, atypowym lekiem przeciwpsychotycznym, który jest szeroko stosowany w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych, takich jak schizofrenia i zaburzenia afektywne. Przypadek 5-letniego chłopca, który przypadkowo zażył 180 mg olanzapiny, stanowi najwyższą odnotowaną dawkę w tej grupie wiekowej. Badanie to dostarcza nowych, istotnych informacji na temat skutków przedawkowania tego leku oraz sposobów jego zarządzania w warunkach ograniczonych zasobów, co jest szczególnie ważne w kontekście opieki pediatrycznej.
Olanzapina – charakterystyka i ryzyko przedawkowania
Olanzapina, jako atypowy lek przeciwpsychotyczny z grupy tlenobenzodiazepin, jest stosowana nie tylko w leczeniu psychoz, ale również w terapiach off-label, takich jak kontrola nudności i wymiotów związanych z chemioterapią. Przedawkowanie olanzapiny, choć rzadkie wśród dzieci, może prowadzić do poważnych skutków klinicznych, takich jak depresja ośrodkowego układu nerwowego, hiperglikemia oraz zaburzenia krzepnięcia.
Przypadek kliniczny – szczegóły i wyniki badań
W przedstawionym przypadku 5-letni chłopiec przypadkowo zażył 12 tabletek olanzapiny, co w sumie dało 180 mg. Po zażyciu leku wystąpiły objawy takie jak utrata przytomności oraz depresja ośrodkowego układu nerwowego. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono hiperglikemię, podwyższone stężenie mleczanów oraz wydłużony czas protrombinowy. Mimo tak wysokiego przedawkowania, nie zaobserwowano istotnych problemów kardiologicznych, co sugeruje, że olanzapina ma korzystniejszy profil bezpieczeństwa w porównaniu z typowymi lekami przeciwpsychotycznymi.
Wyniki badań laboratoryjnych
Wyniki badań laboratoryjnych wykazały szereg nieprawidłowości, w tym:
- Hiperglikemia: 169 mg/dl (norma 70-140 mg/dl)
- Podwyższone stężenie mleczanów: 7.0 mmol/l (norma 0.5-2.2 mmol/l)
- Wydłużony czas protrombinowy: 15 sek (norma 11-13.5 sek)
- Mild anemia z hemoglobiną 11.5 g/dl
Wartości te wskazują na metaboliczne zaburzenia, które mogą być wynikiem działania olanzapiny na organizm dziecka.
Zarządzanie przypadkiem – podejście terapeutyczne
W zarządzaniu przypadkiem zastosowano kompleksowe podejście terapeutyczne. Po przyjęciu do szpitala, pacjent został intubowany i poddany mechanicznemu wspomaganiu oddychania. Wprowadzono także dożylnie ranitydynę oraz ondansetron. Regularne monitorowanie stanu pacjenta pozwoliło na wczesne wykrycie i reakcję na ewentualne komplikacje. Po 15 godzinach wentylacji mechanicznej, pacjent został extubowany i rozpoczęto podawanie pokarmu oraz leków doustnych. W ciągu hospitalizacji pacjent wykazywał stopniową poprawę, a jego stan kliniczny stabilizował się.
Dyskusja – znaczenie wyników i wnioski
Wyniki tego badania podkreślają, jak ważne jest szybkie wprowadzenie interwencji oraz kompleksowa opieka wspierająca w przypadku przedawkowania olanzapiny, nawet w warunkach ograniczonych zasobów. Mimo że przypadki zatrucia olanzapiną u dzieci są rzadkie, to jednak ich potencjalne skutki mogą być poważne. Kluczowe jest, aby lekarze byli świadomi objawów przedawkowania i stosowali odpowiednie procedury zarządzania, które mogą prowadzić do pozytywnych wyników, nawet w trudnych warunkach.
Podsumowanie – kluczowe wnioski z badania
Podsumowując, przypadek 5-letniego chłopca, który przypadkowo zażył 180 mg olanzapiny, podkreśla istotne ryzyko związane z przedawkowaniem tego leku u dzieci. Mimo wysokiej dawki, odpowiednie zarządzanie i wsparcie terapeutyczne doprowadziły do pozytywnego wyniku. Wnioski z tego badania sugerują, że istotne jest wprowadzenie działań prewencyjnych oraz edukacja rodzin w zakresie bezpiecznego przechowywania leków, aby uniknąć podobnych przypadków w przyszłości.
Bibliografia
Yadav Pramodman Singh, Pokhrel Popular, Bhattarai Sashank, Adhikari Pratik, Dev Abinash, Upadhaya Aishworya and Chaudhary Shipra. Management of high-dose olanzapine poisoning in a young child under limited resource setting: a case report from Nepal. Annals of Medicine and Surgery 2024, 86(12), 7381-7384. DOI: https://doi.org/10.1097/MS9.0000000000002652.
